تالار فردوسی کرسی ایران شناسی دانشگاه دولتی ایروان در پایتخت ارمنستان از اهمیت شخصیت فردوسی در میان مردم این کشور حکایت دارد و بیت هایی از شاهنامه فردوسی که بر دیوارهای این تالار نقش بسته نشان دهنده جایگاه ویژه این اثر حماسی در ارمنستان است. | |
| |
کرسی ایران شناسی دانشگاه دولتی ایروان به ریاست پروفسور گارنیک آساطوریان یکی از برجسته ترین مراکز علمی - آموزشی ارمنستان است و شاهنامه فردوسی از مهمترین موضوعات تحقیقاتی این کرسی بشمار می رود. رومان سمباتیان استاد کرسی ایران شناسی دانشگاه دولتی ایروان معتقد است ارتباطات تنگاتنگ ایران و ارمنستان در طول تاریخ باعث شده است تا بسیاری از ادیبان ارمنی به فردوسی توجه ویژه ای نشان دهند . سالانه صدها دانشجو در ارمنستان در رشته ایران شناسی تحصیل می کنند و یکی از دلایل ان شاید اعتباری است که فردوسی به زبان فارسی و هویت ملی مردم ایران بخشید. زبان شناسی قومی بخشی از تحقیقات کرسی ایران شناسی ارمنستان است و زبان حماسی شاهنامه از اهمیت خاصی در این حوزه تحقیقاتی برخوردار است. وارتان ووسکانیان استاد کرسی دانشگاه دولتی ایروان تصریح کرد: ما از طریق تحقیق در زبان حماسی شاهنامه در باره تاریخ و وضع اقتصادی و اجتماعی زمان شاهنامه اطلاعاتی زیادی بدست می آوریم. هر چند شاهنامه فردوسی هنوز بصورت کامل به زبان ارمنی ترجمه نشده است اما ترجمه بخش هایی از آن نیز در سال های گذشته کافی بود تا این اثر ماندگار به سرعت مردمی شده و بخشی از فرهنگ ملت ارمنستان محسوب شود وجود نام هایی همچون تهمینه، رستم و سهراب در ارمنستان گویای این واقعیت است . علاقه ای که باعث شد تا باشگاه فرهنگی مهر ارمنستان چندی قبل لوح فشرده رستم و سهراب فردوسی را با مساعدت رایزنی فرهنگی کشورمان به زبان ارمنی منتشر کند. شاهنامه فردوسی زمان و مرز نمی شناسد و دلیل این امر مسلما نه تنها نبوغ فردوسی بلکه فرهنگ و تمدن غنی ملت ایران است، ملتی که دانایی و خرد را سر لوحه زندگی خود قرار داده است. |
خراسان - 1389/02/26 ش 17551
محمد حسین عابدینی، رایزن فرهنگی ایران در دیدار با رییس کتابخانه ملی قرقیزستان توافق کردند همایش بزرگداشت فردوسی، به منظور تبیین جایگاه جهانی شاعر بزرگ ایرانی، در قرقیزستان برگزار شود. به گزارش فارس به نقل از اداره کل روابط عمومی و اطلاع رسانی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی ، محمد حسین عابدینی، رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، با اشاره به روز بزرگداشت حکیم فردوسی، شاعر نامدار ایران، به تبیین جایگاه جهانی این شاعر بزرگ و اثرگذاری شاهنامه بر ادبیات حماسی جهان پرداخت و مقرر شد همایش بزرگداشت فردوسی، به منظور شناساندن وی به عموم مردم قرقیزستان با همکاری کتابخانه ملی و جامعه دانشگاهیان این کشور در سالن کنفرانس کتابخانه مذکور برگزار شود. هم چنین عابدینی در این دیدار ضمن اشاره به اهمیت کتابخانهها، مخصوصا کتابخانه ملی و سایر مراکز علمی- فرهنگی، از تاثیرگذار نبودن حوادث و تحولات اخیر قرقیزستان بر حوزه فرهنگی سخن گفت و اظهار امیدواری کرد پس از تاسیس نهاد رایزنی فرهنگی در این کشور، بتوان بیش از گذشته شاهد همکاریهای علمی و فرهنگی میان دو کشور بود. وی ضمن اشاره به پیشرفتهای ایران پس از انقلاب اسلامی و شخصیت علمی- دینی حضرت امام خمینی(ره)، تبادل هیئتهای فرهنگی بین ایران و قرقیزستان را در شناخت هر چه بیشتر فرهنگ دو کشور موثر دانست و از "جیلدیز باکاشووا"، جهت شرکت در مراسم ارتحال امام خمینی(ره) و بازدید از ایران، دعوت به عمل آورد. در این دیدار "باکاشووا"، رئیس کتابخانه ملی قرقیزستان نیز ضمن تاکید بر همکاریهای همه جانبه با رایزنی فرهنگی در راستای برگزاری مراسمها و کنفرانسهای علمی و فرهنگی، از حمایتهای رایزنی فرهنگی کشورمان قدردانی کرد.
25 اردیبهشت ماه،سال روز بزرگداشت "حکیم ابوالقاسم فردوسی" جامعه علمی، فرهنگی و ادبی ایران و جهان را به تکاپویی ارزشمند، در زمینه شناخت آثار شاعر گرانمایه ایران زمین وا داشته است تا به این بهانه،دستاوردهای ادیبان و محققان در این حوزه، در دسترس عموم قرار گیرد. شاید از این رهگذر،نه فرزانهی توس را که خود را به خرد زنده کنند چرا که او به حقیقت با کوششی چهل ساله ادبیات و تاریخ ایران زمین و خود را زنده و پاینده کرد و برای همیشه از گزند ناملایمات در امان داشت. او خود می فرماید:
بـــنــاهــای آبــاد گــردد خـراب ز بــاران و از تــابـــش آفتــاب
پی افکندم از نظم کاخی بلند که از باد و باران نیابد گزنـــــد
بـر ایـن نامه بر سالها بگذرد بخواند همی هر که دارد خرد
نمیرم از این پس که من زنده ام که تخم سخن را پراکنده ام
عاشقان و رهجویان او نیز به پاسداشت حکمت و خردمندی، این روز را با نوشیدن جرعههایی از شاهنامه این گونه گرامی داشتند:
در آستانهی روز بزرگداشت فردوسی
مراسم شاهنامه خوانی در میدان فردوسی مشهد
همایش بزرگداشت فردوسی ، توسط آموزش و پرورش مشهد
شاهنامه " تلفیق شاعرانه اسطوره و عرفان "
سومین کنگره بزرگداشت فردوسی در تهران
بزرگداشت فردوسی در شهرکرد و یزد
بزرگداشت "حکیم ابوالقاسم فردوسی" در دانشکده زبان های خارجی دانشگاه تهران
کمبریج درباره تحقیقات شاهنامهپژوهی گزارش میدهد
فردوسی نماد جاودانه فرهنگ ایران
شب های فردوسی در فرهنگسرای نیاوران
شعرخوانی شاعران تبریزی در «بزرگداشت فردوسی»
نمایش قالی سخنگو بیضایی در روز بزرگداشت فردوسی
شاهنامه فردوسی جهان اندیشه و فرهنگ
همزمان با فرا رسیدن روز بزرگداشت فردوسی مراسم بزرگداشت او در فرهنگ سرای شفق برگزار می شود. در این جشن فریدون جنیدی درباره فردوسی و شاهنامه سخن خواهد گفت.
در این مراسم دکتر فریدون جنیدی درباره زندگی فردوسی، آثار و اشعار این شاعر ایرانی و جایگاه او در ادبیات ایران و جهان، نقش شاهنامه در هویت ایرانی و پیشینه داستانهای شاهنامه سخنرانی میکند.
دکتر فریدون جنیدی، شاهنامهپژوه، ایرانشناس، مدرس دانشگاه و نویسنده ایرانی و از پژوهندگان فرهنگ و زبانهای باستانی در سال ۱۳۱۸در شهر نیشابور زاده شد. وی بیش از ۳۰ سال از عمر خود را برای ویرایش شاهنامه صرف کرده است. از دیگر فعالیت دکتر جنیدی میتوان به تأسیس بنیاد نیشابور در سال ۱۳۵۸ اشاره کرد.
جنیدى تا امروز هفت بار شاهنامه را ویرایش کرده که این شاهنامه تمام بیتهاى افزوده به شاهنامه را در برمىگیرد و همچنین براى هر کدام از این ابیات پنج دلیل افزوده شدن آن ذکر شده است. وی پیش از این کتابهایى نظیر زندگى و مهاجرت آریاییان بر پایه گفتارهاى ایرانى، نامه فرهنگ ایران (۳ جلد)، داستانهاى شاهنامه (9 جلد)، حقوق بشر در جهان امروز و حقوق جهان در ایران امروز را به چاپ رسانده است.
وی معتقد است کسى که شاهنامه را ویرایش مىکند، باید ابتدا با زبانهاى باستانى آشنا باشد، زیرا اصل شاهنامه از روى زبانهاى پهلوى و اوستایى ترجمه شده است. این پژوهشگر، آشنایى با اندیشههاى دینى ایران باستان را از دیگر ملزومات یک مصحح شاهنامه مىداند.
جنیدی می گوید: به دلیل ستمی که از زمان غزنویان با افزودن بیتهای ساختگی به شاهنامه روا داشتهاند، دریافت شاهنامه برای جوانان با دشواری همراه است. باید کسی میبود که بتواند شاهنامه را به درستی ویرایش کند. روان فردوسی و نیاکان، من را برانگیخت تا چنین کاری را پس از هزار سال انجام دهم.
وی با اشاره به شاعران مزد بگیر دربار غزنوی گفت: آنها خود را به زری که از محمود میگرفتند، فروخته بودند و در شعرهایشان پهلوانان شاهنامه را کوچک میشمردند. پس حرکت فرهنگی وجود نداشت تا جلوی افزودهها به شاهنامه را بگیرد. ما ایرانیان که به زنده بودن روان درگذشتگان باور داریم، باید بدانیم که هزار سال بود که روان فردوسی از این افزودهها در رنج بود. خرسندم با ویرایشی که از شاهنامه انجام دادهام روان فردوسی را شادمان کردهام.
حکیم ابوالقاسم فردوسی، حماسهسرا و شاعر بزرگ ایرانی در سال 329 هجری قمری در روستایی در نزدیکی شهر توس به دنیا آمد. فردوسی شاهنامه را که یکی از بزرگترین نوشتههای ادبیات کهن فارسی است در سال ۳۷۲ خورشیدی به پایان رساند. طول عمر فردوسی را نزدیک به 80 سال دانستهاند، که اکنون حدود هزار سال از تاریخ درگذشت وی میگذرد. در ایران روز ۲۵ اردیبهشت به نام روز بزرگداشت فردوسی نامگذاری شده است.
«یادمان فردوسی بزرگ» به کوشش کانون فردوسی بزرگ با همراهی خانه شهریاران جوان در فرهنگسرای ورشو برپا میشود.