دکتر علی رواقی

دکتر علی رواقی استاد برجسته ی دانشگاه تهران به سال 1320 ه . ش در مشهد  به دنیا آمد. دوره ی کارشناسی زبان و ادبیات فارسی را در دانشگاه فردوسی مشهد گذراند. و در سال ۱353  درجه ی دکترا خود را از دانشگاه تهران گرفت .کارهای پژوهشی را از دوران جوانی و با هدف فرهنگ نویسی آغازنمود . یکی از برجسته ترین کارهای او پژوهش در دیگر حوزه های زبان پارسی است، او برای شناخت حوزه زبانی فرارود ( حوزه ای که در واقع بخش بزرگی از ایران بوده و بر سر مسایل تاریخی از آن جدا شده )‌ و تکمیل و نشان دادن توانمندی های زبان فارسی ، دست به تدوین فرهنگ تاجیکی زد . و فرهنگ فارسی افغانی خود را نیز در دست چاپ دارد. افزون بر اینها اثر ارزشمند "ذیلی بر فرهنگ های فارسی" و تصحیح و چاپ چند کتاب از جمله قرآن قدس،تفسیر قرآن پاک و . . . از دیگر کارهای استادمی باشد. 

پیوند به بیرون

شیخ طوسی

محمد بن حسن طوسی آوازیافته به شیخ طوسی، شیخ الطایفه از علمای شیعه سده چهارم و پنجم. او معاصر سلطان محمود غزنوی، حکومت آل بویه، شیخ صدوق، فردوسی، شیخ مفید و سید مرتضی بوده‌است

وی در رمضان سال ۳۸۵ در طوس زاده شد،از کودکی آغاز به آموختن علوم اسلامی کرد.شیخ طوسی در دوران جوانی به درجه اجتهاد رسید و کتاب تهذیب الاحکام را در این دوره و با پیشنهاد استادش، شیخ مفید تألیف کرد. سید مرتضی علم الهدی به سال ۴۳۶ درگذشت و پس از وی شیخ طوسی مرجع شیعه شناخته شد. ترکان سلجوقی در سال ۴۴۷ با استفاده از ضعف آل بویه ـ که شیعه مذهب بودند ـ به بغداد حمله کردند و با اشغال آن حکومت آل بویه را برانداختند. شیخ طوسی تا سال ۴۴۸ در بغداد بود و مجلس درس خود را در همان شهر تشکیل داد اما در سال ۴۴۸ به سبب حمله طغرل به بغداد و انقراض آل بویه بر آزار و اذیت شیعیان توسط اهل سنت و سلجوقیان افزوده شد.

در این زمان عبد الملک وزیر طغرل بیک، به محله‏های شیعه‏نشین حمله کرده، به قتل آنان پرداختند. حتی خانه شیخ حمله کردند تا وی را به قتل برسانند، ولی او را نیافتند و وسایل منزل و کتاب‏های او را آتش زدند و نابود ساختند. گفته‌اند طغرل بیک تا سال ۴۴۹، چندین بار کتاب‏های شیخ طوسی را در ملا عام سوزاند. بعد از این حادثه شیخ از بغداد خارج شد و به نجف رفت و حوزه علمیه نجف را تأسیس کرد. گفته شده که در آنجا ۳۰۰ مجتهد تربیت کرد و چندین کتاب نوشت. نفوذ علمی به گونه‌ای بود که تا ۸۰ سال فتوایی مخالف فتواهای وی صادر نشد. تا اینکه ابن ادریس نوه ی دختری او برخی از فتاوای پدربزرگش را به نقد کشید.

خاندان شیخ طوسی تا چند نسل همه از علما و فقها بوده‏اند. پسرش شیخ ابو علی ملقب به «مفید ثانی» کتابی به نام «أمالی» دارد و کتاب «النهایة» تألیف پدرش را نیز شرح کرده‌است. همچنین دختران شیخ طوسی نیز فقیهه و فاضله بوده‏اند.

شیخ طوسی در شب دوشنبه ۲۲ محرم سال ۴۶۰ درگذشت و در نجف در خانه خویش به خاک سپرده شد. بنا به وصیت وی، آن جا تبدیل به مسجد شد. این مسجد هم اکنون در قسمت شمال بقعه علوی، به نام مسجد طوسی معروف است.

ادیب طوسی

محمد امین متخلص به ادیب طوسی از شاعران و ادیبان نامی معاصر است. وی در سال 1283 خورشیدی در نوقان مشهد متولد شد. ابتدا نزد ادیب نیشابوری مقدمات ادب را آموخت سپس به سبزوار رفت و از محضر افتخارالحکما شاگرد حاج ملاهادی سبزواری حکیم نامی دوره قاجاریه اصول فلسفه شرقی را آموخت. پس از آن به بغداد سفر کرد و در مدت سه سال به تحصیل زبان انگلیسی و تکمیل عربی و تدریس ادبیات پارسی پرداخت. بعد از آن مدت به ایران مراجعت کرد ابتدا در وزارت فرهنگ و سپس در دانشکده ادبیات تبریز بتدریس اشتغال ورزید تا بازنشسته شد. و در ۵ خرداد ۱۳۶۳درگذشت. از آثار ارزنده او شرح تهذیب المنطق ملاسعد، شرح دیوان عربی استاد  ابوالفرج رونی، منتخباتی از ادبیات عرب بنام "نقد الادب" که در بغداد به چاپ رسیده، تاریخ فلسفه ترجمه از انگلیسی، تعلیم و تربیت از نظر غزالی، بودا در هند، تاریخ دینی در ایران، فقه اللغه ایرانی،تخت سلیمان و مطالعاتی گسترده در لهجه ها و گویش های ایرانی را نام برد.

استاد غلامرضا قدسی

 درسال1325هجری شمسی به همراه چند تن از دوستانش انجمن ادبی فردوسی را تأسیس کرد و درکنار آن به فعالیتهای سیاسی پرداخت بطوری که چندین بار به دست عوامل رژیم طاغوت دستگیر و زندانی شد. درسال1355هجری شمسی که از زندان رهایی یافت در دفتر نشرفرهنگ اسلامی به ترجمه و تصحیح کتب اشتغال ورزید و پس ازپیروزی انقلاب اسلامی در مقام مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان خدمت کرد. ایشان به واسطه تسلط به زبان وادبیات عربی و فارسی مدتی هم به تدریس این دو زبان در دانشگاه مشغول بود.  

غلامرضا قدسی مشهدی استاد دانشگاه، شاعر و ادیب دلسوخته معاصر در 21آذر 1368 برای همیشه دیده برهم نهاد و درصحن آزادی حرم حضرت امام رضا(ع) بخاک سپرده شد. 

دفتر شعرهایش با نام نغمه های قدسی پس از مرگش به کوشش استاد محمد قهرمان به چاپ رسید.

دکتر غلامحسین یوسفی

  دکتر غلامحسین یوسفی در سال ۱۳۰۶  در مشهد به دنیا آمد. پس از اتمام دوران متوسطه،       وارد دانشگاه شد و در ۱۳۳۰ دکترای ادبیات فارسی و نیز لیسانس حقوق قضائی و علوم سیاسی گرفت. دکتر یوسفی پس از دبیری دبیرستان های مشهد و استادی ادبیات فارسی دانشگاه مشهد به مطالعه و تحقیق در کشورهای فرانسه و انگلستان و تحقیق و تدریس در آ مریکا پرداخت. ابومسلم سردار خراسان، دیداری با اهل قلم، کاغذ زر، تحقیق درباره سعدی و شیوه های نقد ادبی از جمله آثار تصنیفی و     ترجمه ای دکتر یوسفی است. سرانجام استاد غلامحسین یوسفی، محقق، مدرس و ادیب معاصر، در چهاردهم آذر ۱۳۶۹ در شصت و سه سالگی دار فانی را وداع گفت و در جوار حرم مطهر امام رضا (ع) به خاک سپرده شد.