پـــــــور تــــــوس

سال ۱۳۸۸،سال فردوسی بزرگ

پـــــــور تــــــوس

سال ۱۳۸۸،سال فردوسی بزرگ

توانمندی های لهجه مشهدی مورد غفلت واقع شده است.

به گزارش ایرنا،مصطفی محدثی خراسانی در گفت و گو با خبرنگاران در مشهد افزود : متاسفانه کاربرد لهجه مشهدی در بیان طنز و شوخی سبب شده تا پتانسیل‌های آن مورد غفلت واقع شود و تمایل به کاربرد آن در گفتار روزمره کاهش یابد.

وی اظهارداشت : به منظور تبیین آن باید جلسات ادبی مستمر با حضور اساتید و بزرگان حوزه ادبیات برگزار شود تا جلوه‌های این لهجه شیرین در قالب این نشست ها، نمود یابد.

محدثی در ادامه گفت : خراسان زادگاه و پرورشگاه زبان و ادب فارسی است و باید اذعان کرد که عصاره آن در این خطه عظیم که امروز در پهنه چندین کشور جای گرفته در نام مشهد نمود یافته است.

وی افزود: تاریخ و ادب فارسی مدیون نام‌های بزرگی است که از این خطه قد برافراشتند و در حال حاضر نیز بسیاری از شاعران برجسته معاصر از اهالی خراسان هستند.

سر دبیر ماهنامه شعر با تاکید بر فراهم نمودن زمینه‌های لازم برای ماندگاری هنرمندان در این خطه، اظهار داشت: با نگاه مدیریتی و تامین این زمینه‌ها از کوچ هنرمندان جلوگیری خواهد شد.

عضو شورای شعر و موسیقی سازمان صدا و سیما با بیان ‌اینکه بسیاری از جاذبه‌های شهر مشهد در لایه‌های فرهنگی آن پنهان است، گفت: باید ذهن علاقمندان را به سوی این ظرفیت‌ها و ظرافت‌های زبانی و فرهنگی معطوف نمود زیرا تاکنون این جاذبه‌ها کمتر مورد توجه قرار گرفته است.

وی گفت: البته در چند سال اخیر حرکت‌های هوشمندانه‌ای از سوی سازمانهای مختلف در مشهد صورت گرفته که می‌تواند ضمن معرفی فضاها و ظرفیت‌های موجود، افق‌هایی را تبیین نموده که انگیزه ماندگاری نخبگان و فرهیختگان بومی را فراهم کند. 

منبع:ایرنا

دکتر مهدی محقق

               استادمهدی محقق رییس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی و بنیانگذار دانشنامه تشیع در  بهمن 1308 در کوچه پنجه مشهد چشم بر جهان گشود. از سال 1323 تحصیلات حوزوی را آغاز کرد و موفق به اخذ درجه اجتهاد در محضر آیت‌الله کاشف‌الغطاء و آیت‌الله  سیدمحمدتقی خوانساری شد.در سال 1327 وارد دانشگاه تهران شد و دورۀ دکتری الهیات را در سال 1337 به پایان رسانید و در سال 1338 موفق به اخذ درجۀ دکتری در زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه تهران گردید و در سال 1339 پس از شرکت در آزمون دانشیاری به عضویت هیئت آموزشی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران درآمد و پیش از آن به مدت نه سال در دبیرستانهای تهران تدریس کرده بود که مدت سه سال از آن مدیر بخش کتب خطی کتابخانۀ ملی فرهنگ هم بود. در سال 1340 از طرف دانشگاه لندن دعوت برای تدریس در دانشکدۀ زبانهای شرقی شد و به مدت دو سال در آن دیار به سر برد. در سال 1345 به مقام استادی دانشگاه نائل آمد و تا سال 1361 که بازنشسته گردید با همان سمت در گروههای زبان و ادبیات فارسی و عربی و فلسفه و علوم اجتماعی دانشگاه اجتماعی دانشگاه تهران به تدریس درسهای مختلف پرداخت. طی سالهای 1344-1347 و 1355-1357 و 1360-1361 در دانشگاه مک‌گیل کانادا به تدریس فلسفه و کلام و عرفان اسلامی پرداخت و در سال 1347 شعبۀ مؤسسۀ مطالعات اسلامی آن دانشگاه را در تهران تأسیس کرد و نتیجۀ آن نشر متجاوز از شصت اثر نفیس در زمینه‌های مختلف علوم اسلامی است که با همکاری متجاوز از سی تن از استادان داخل و سی تن از استادان خارجی در دو مجموعۀ «سلسلۀ دانش ایرانی» و «تاریخ علوم در اسلام» فراهم آورد و به جامعۀ علمی تقدیم داشت.
در سال 1353 به عنوان رئیس انجمن استادان زبان و ادبیات فارسی برگزیده شد و با استفاده از امکانات مؤسسۀ مطالعات اسلامی ده اثر به استادان آن رشته تقدیم داشت و نیز در همین سال به عنوان عضو هیئت امنا با انجمن فلسفه همکاری کرد و در نشر آثار علمی دانشمندان شیعی ایرانی به وسیلۀ آن انجمن در این توفیق علمی سهیم گردید. پس از بازنشستگی سالی سه ماه در کانادا به مدت پنج سال تدریس کرد و پس از آن پنج سال در مؤسسۀ بین‌المللی اندیشه و تمدن اسلامی مالزی به عنوان «استاد ممتاز فلسفۀ اسلامی» به تدریس و تحقیق اشتغال ورزید و نشر مجموعه‌ای از متون و تحقیقات در زمینۀ علوم اسلامی را بنیان نهاد که تاکنون دوازده مجلد از آن به وسیلۀ آن مؤسسه در تهران و کوالالامپور در مجموعۀ «اندیشۀ اسلامی» منتشر شده است. و نیز به دعوت دانشگاه آکسفورد سالی یک ماه در آنجا به تحقیق و مطالعه دربارۀ تاریخ پزشکی اشتغال داشته و برخی از استادان را در راهنمائی رساله‌های دکتری در زمینه علوم اسلامی یاری کرده است.
پس از انقلاب اسلامی به ریاست دانشکدۀ دماوند منصوب شد و پس از آن در سال 1361 سازمان دائره‌المعارف تشیع را پایه‌ریزی کرد و همچنین پس از انتصاب به عضویت هیئت امنای بنیاد دائره‌المعارف اسلامی در سال 1362 مدت دو سال به عنوان مدیرعامل آن نهاد را سازمان داد و اداره کرد. 

محقق تا کنون به پاس خدمات فرهنگی، سوابق آموزشی و تألیفات خود از سال 1349، موفق به کسب 14 نشان، مدال و تقدیرنامه شده که از جمله آن‌ها می‌توان به جایزه بهترین کتاب سال در سال‌های 49 و 69، لوح تقدیر و استادی ممتاز در سال 72 از دانشگاه بین‌المللی مالزی و لوح تقدیر و جایزه در سال 77 در دوازدهمین جشنواره خوارزمی‌ اشاره کرد.

کسب نشان دانش در سال 79، جایزه پیشکسوتان در سال 80، جایزه چهره‌های ماندگار در سال 80، فرمان‌های عضویت در مجمع‌‌اللغه‌العربیه مصر، فرهنگستان علوم اسلامی‌ هندوستان و مجمع‌اللغه‌العربیه دمشق، عضویت در فرهنگستان علوم اسلامی‌ در سال 67 و مشاور علمی‌ بین‌المللی بیت‌الحکمه پاکستان در سال 74 از دیگر موفقیت‌های محقق بوده‌اند.

  برگرفته از:www.cgie.org.ir

 http://anjom.ir/News/News1387/mohagegnameh 

دکتر علی رواقی

دکتر علی رواقی استاد برجسته ی دانشگاه تهران به سال 1320 ه . ش در مشهد  به دنیا آمد. دوره ی کارشناسی زبان و ادبیات فارسی را در دانشگاه فردوسی مشهد گذراند. و در سال ۱353  درجه ی دکترا خود را از دانشگاه تهران گرفت .کارهای پژوهشی را از دوران جوانی و با هدف فرهنگ نویسی آغازنمود . یکی از برجسته ترین کارهای او پژوهش در دیگر حوزه های زبان پارسی است، او برای شناخت حوزه زبانی فرارود ( حوزه ای که در واقع بخش بزرگی از ایران بوده و بر سر مسایل تاریخی از آن جدا شده )‌ و تکمیل و نشان دادن توانمندی های زبان فارسی ، دست به تدوین فرهنگ تاجیکی زد . و فرهنگ فارسی افغانی خود را نیز در دست چاپ دارد. افزون بر اینها اثر ارزشمند "ذیلی بر فرهنگ های فارسی" و تصحیح و چاپ چند کتاب از جمله قرآن قدس،تفسیر قرآن پاک و . . . از دیگر کارهای استادمی باشد. 

پیوند به بیرون

کمرنگ شدن لهجه به معنی فراموش شدن هویت است

مشهد - خبرگزاری مهر: استاد ادبیات دانشگاه فردوسی مشهد گفت: فراموش کردن یک لهجه به معنای فراموش کردن یک تمدن و یک هویت است.

تقی وحیدیان در گفتگو با خبرنگار مهر در مشهد با بیان این مطلب زبان فارسی رسمی را به زبان فارسی نوشتاری رسمی و گفتاری رسمی تقسیم کرد و افزود: نزدیکترین گویش به فارسی معیار گویش مشهدی است به طوری که اصیل ترین و ریشه دارترین فارسی را می توان از مردم مشهد شنید و بر خلاف تصور عامه که ریشه های زبان فارسی را از فارس شیراز می دانند فارسی دری اصیل از توس قدیم، نیشابور و مشهد فعلی انتشار یافت.

وی علت تحت تاثیر قرار گرفتن فارسی و لهجه مشهدی از فارسی را معیار مرتبط با تفاوتهای اندک آن با فارسی معیار دانست و گفت: لهجه هایی مثل اصفهانی، یزدی، شیرازی و ... تفاوتهای ساختاری با فارسی معیار دارند در حالیکه در گویش مشهدی تنها برخی آواها و تکیه ها با فارسی معیار متفاوت است.

وحیدیان ضمن انتقاد از فضای تبلیغاتی منفی برای گویش مشهدی گفت: دست کم گرفتن این لهجه و انتخاب شخصیتهای ضعیف و فرومایه برای استفاده کردن از این گویش در اثرهای سینمایی و تلویزیونی، عامل فاصله گرفتن مردم از این گویش شده است و این فاصله گرفتن ضربه بزرگی به ادبیات و فهم ادبی نسلهای بعدی ما وارد خواهد ساخت.

وی لهجه را عامل افزایش صمیمیت در جوامع خواند و گفت: عدم وجه به این گنجینه های ادبی اصیل پیامدهای اجتماعی متعددی را در پی خواهد داشت.

وحیدیان ادامه داد: عدم صمیمیت، کاهش سطح مراودات اجتماعی و افسردگی از جمله مواردی است که در پی کاهش اصالت های بومی و محلی پدید می آید.

این استاد زبان فارسی خاطر نشان کرد: لهجه چون لباس به سرعت قابل تعویض نیست ضمن اینکه فراموش کردن یک لهجه به معنای فراموش کردن یک تمدن و یک هویت است.

ادامه مطلب ...